Czy dziecko prawidłowo oddycha? Jak sprawdzić i co robić, gdy dziecko oddycha nieprawidłowo.

Jak po­win­no od­dy­chać dziec­ko?

Pra­wi­dło­we fi­zjo­lo­gicz­ne od­dy­cha­nie po­win­no od­by­wać się przez nos przy za­mknię­tych ustach. Gdy na­sza po­cie­cha od­dy­cha przez nos, prze­pły­wa­ją­ce po­wie­trze, dzię­ki znaj­du­ją­cym się tam rzę­skom i ko­mór­kom kub­ko­wym wy­twa­rza­ją­cych śluz, jest od­po­wied­nio oczysz­cza­ne i na­wil­żo­ne. W za­leż­no­ści od pa­nu­ją­cych na ze­wnątrz wa­run­ków, po­wie­trze jest od­po­wied­nio przy­go­to­wy­wa­ne do przej­ścia przez gór­ne i dol­ne dro­gi od­de­cho­we, by osta­tecz­nie uwol­nić tlen do na­sze­go or­ga­ni­zmu[1].

 

Konsekwencje oddychania przez usta

Od­dy­cha­nie przez usta za­bu­rza sy­me­trię i pro­por­cje twa­rzy. Przy cią­gle otwar­tych ustach znacz­nie zmniej­sza się na­pię­cie dol­nej czę­ści twa­rzy, wy­raź­nie uwi­dacz­nia się opa­da­ją­ca war­ga dol­na i skró­co­na war­ga gór­na. Po­cią­gła, pła­ska twarz z mniej uwi­docz­nio­ny­mi ko­ść­mi po­licz­ko­wy­mi oraz cof­nię­ta żu­chwą, może po­wo­do­wać wy­gląd “wiecz­nie zmę­czo­nej ”, “ga­po­wa­tej” twa­rzy[2].

U tak od­dy­cha­ją­cych dzie­ci, czę­sto ob­ser­wu­je się, zwę­że­nie gór­ne­go łuku zę­bo­we­go, czy­li tzw. go­tyc­kie pod­nie­bie­nie. Nie­wy­star­cza­ją­cy roz­wój ko­ści szczę­ki, spo­wo­do­wa­ny bra­kiem prze­pły­wu po­wie­trza przez nos, po­wo­du­je na­to­miast stło­cze­nia zę­bów. Cią­gle otwar­te usta to rów­nież su­chość jamy ust­nej i zmniej­szo­ny prze­pływ śli­ny, a co za tym idzie, zwięk­szo­na po­dat­ność na wy­stę­po­wa­nie próch­ni­cy u dzie­ci[3].

Z lo­go­pe­dycz­ne­go punk­tu wi­dze­nia, dłu­go­trwa­ły na­wyk od­dy­cha­nia przez usta ob­ni­ża na­pię­cie mię­śnio­we warg. Przy otwar­tych ustach ję­zyk nie spo­czy­wa pra­wi­dło­wo na pod­nie­bie­niu gór­nym, a bez­wład­nie, pła­sko leży na dnie jamy ust­nej, co w kon­se­kwen­cji przy­czy­nia się do po­wsta­nia wad i za­bu­rzeń roz­wo­ju mowy[4].

Przyczyny nieprawidłowego oddychania

  • prze­ro­śnię­te mig­dał­ki pod­nie­bien­ne,
  • prze­ro­śnię­ty mig­da­łek gar­dło­wy,
  • aler­gie,
  • prze­wle­kłe, nie­le­czo­ne sta­ny za­pal­ne jamy no­so­wo-gar­dło­wej,
  • wro­dzo­ne, osła­bio­ne na­pię­cie mię­śni warg,
  • osła­bie­nie na­pię­cia mię­śni warg, spo­wo­do­wa­ne na­wy­ko­wym ssa­niem pal­ca lub smocz­ka,
  • wszel­kie nie­pra­wi­dło­wo­ści po­wo­du­ją­ce opad­nię­cie i cof­nię­cie się żu­chwy,
  • nie­pra­wi­dło­wa bu­do­wa nosa (krzy­wa prze­gro­da nosa),
  • ni­ska po­zy­cja ję­zy­ka (krót­kie wę­dzi­deł­ko pod­ję­zy­ko­we)[5].

 

Jak sprawdzić czy dziecko właściwie oddycha? 5 kroków

  1. Obserwacja – obserwujemy dziecko w trakcie snu, jak się bawi i ogląda bajki czy buzia jest otwarta.
  2. Czy powstają wady zgry­zu (krzy­we zęby).
  3. Czy są za­pad­nię­te po­licz­ki, wy­dłu­żo­ny dol­ny od­ci­nek twa­rzy.
  4. Zmę­czo­ny wy­raz twa­rzy, pod­krą­żo­ne oczy.
  5. Dziec­ko może skar­żyć się na su­chość w ja­mie ust­nej, mieć po­pę­ka­ne i su­che usta, a na­wet licz­ne ubyt­ki próch­ni­co­we.

 

Co robić i jak pracować z dzieckiem?

Przede wszystkim, najważniejsze jest aby udać się do specjalisty w celu przeprowadzenia badania i poznania przyczyny nieprawidłowego oddychania, najlepiej udać się do laryngologa.

 

 

 

W domu, aby ćwiczyć prawidłowe oddychanie u dziecka, warto zastosować takie ćwiczenia:

  1. wymuszenie pełnego wydechu u dziecka leżącego na plecach poprzez zginanie jego nóg i przyciąganie w kierunku klatki piersiowej,
  2. leżenie na plecach, położenie na brzuchu dziecka cięższej książki i oddychanie tak, by książka leżąca na brzuchu poruszała się góra/dół, to wskazuje prawidłowe oddychanie przeponowe

Wszelakie dmuchania odbywać się muszą: wdech nosem tak, by ramiona się nie poruszały tylko brzuch, oddychamy brzuchem

  1. dmuchanie na wiatraczki, dmuchawki unoszące piłeczkę, piórka i paski papieru,
  2. dmuchanie w różnego rodzaju gwizdki oraz gwizdki z ustnikiem,
  3. zdmuchiwanie lekkich przedmiotów ze stołu,
  4. dmuchanie na przedmiot zawieszony na lince,
  5. dmuchanie na piłeczkę pingpongową, słomki, kredki leżące na gładkiej powierzchni,
  6. wdmuchiwanie piłeczek do bramki,
  7. rozdmuchiwanie, kaszy, ryżu, grochu przez słomkę,
  8. przetaczanie powietrza z jednego policzka do drugiego,
  9. dmuchanie przez słomki o różnej grubości,
  10. przysysanie do słomki kawałków styropianu,
  11. dmuchanie na zabawki pływające w wodzie,
  12. przysysanie do warg bibułki,
  13. próby nadmuchiwania torebek papierowych, gumowych zabawek i baloników z ustnikami,
  14. wdech z jednoczesnym szybkim wzniesieniem rąk do boku, a wydech z powolnym przesuwaniem rak do przodu, aż do zupełnego ich złączenia;
  15. wdech z jednoczesnym wzniesieniem rąk bokiem do góry, wydech z powolnym ich opuszczaniem, któremu towarzyszy powolny wydech;
  16. szybki wdech z jednoczesnym skrętem tułowia w bok, w czasie powolnego wydechu następuje powrót do normalnej pozycji.
  17. wdech nosem i liczenie do momentu, aż zabraknie sił w płucach, następnie zwiększamy poziom trudności i liczymy dodając jakąś frazę np.: jedna wrona bez ogona, druga wrona bez ogona itd..

 

 

[1] https://mamaginekolog.pl/dziecko/zdrowie-dziecka/oddychanie/

[2] Ibidem

[3] Ibidem

[4] Ibidem

[5] Ibidem